หน้าหนังสือทั้งหมด

ความหมายของพระอรหันต์และพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
100
ความหมายของพระอรหันต์และพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ว่า “พระอรหันต์” ๒. ทรงเป็นผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่า “สัมมาสัมพุทโธ” แปลตามศัพท์ว่า ตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยชอบ หรือโดยถูกต้อง เมื่อพิจารณาพระบาลีในธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ที่ว่
บทความนี้อภิปรายเกี่ยวกับคำว่า ‘พระอรหันต์’ และ ‘สัมมาสัมพุทธเจ้า’ โดยอธิบายถึงความหมายที่เกิดจากการตรัสรู้ด้วยพระองค์เองอย่างถูกต้อง สัมมาสัมพุทโธแปลว่า การตรัสรู้ด้วยความเข้าใจแท้จริง โดยอิงจากบาลีใ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
587
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยคส - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 585 ปญฺจมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 585 [๒๑๕] นิร...เอาเถว ธมฺมเทสนาย สงฺคห์ คนติ ฯ นิรวชชานิ จ ตานิ วิชชาที่นิ จาติ นิร...ที่นี่
เอกสารนี้สำรวจหลักธรรมในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับเจตนาและกรรม ตามที่ระบุไว้ในหน้า 585 ของหนังสือ การอภิปรายเกี่ยวกับคำว่า"อัตถิ"และการเชื่อมโยงกับวิชาต่างๆ เพื่อให้ผู้อ่านเ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า: ผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ
64
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า: ผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ
5.4.2 ทรงเป็นผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่า “สัมมาสัมพุทโธ” แปลตามศัพท์ว่า ตรัสรู้ด้วยพระองค์เอง โดยชอบ หรือโดยถูกต้อง เมื่อพิจารณาพระบาลีในธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ที่ว่า “จกข์ อุทปา
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยถูกต้องหรือ 'สัมมาสัมพุทโธ' โดยมีคุณวิเศษ 5 ประการ คือ จกฺขุ, ญาณ, ปญฺญา, วิชชา และ อาโลโก ซึ่งรวมความหมายว่า 'ทั้งรู้ทั้งเห็น' พระองค์พบเห็นความเป็นจริงโ
ดวงปัญญาและอริยสัจ 4
255
ดวงปัญญาและอริยสัจ 4
ดวงปัญญา ซึ่งมีซ้อนกันอยู่อีก 2 ชั้นเข้าไปข้างในอีก คือ 1. สัมมาทิฏฐิ ปัญญาอันเห็นชอบในอริยสัจ 2. สัมมาสังกัปโป ความดำริชอบ และในมรรคอริยสัจแต่ละดวงนี้ก็ยังมีหุ้มซ้อนอีก 4 ชั้น คือ เห็น จำ คิด และรู้
เนื้อหาผู้บรรยายเกี่ยวกับดวงปัญญา ที่มีซ้อนกันอยู่ 2 ชั้น คือ สัมมาทิฏฐิและสัมมาสังกัปโป โดยในแต่ละดวงของมรรคอริยสัจยังมีการหุ้มซ้อนอีก 4 ชั้น ประกอบด้วย เห็น จำ คิด และรู้ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของกาย ใจ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา: ปัญหาทางอภิธรรม
84
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา: ปัญหาทางอภิธรรม
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 84 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 84 ติ ลักขณญชาติ สรสลักขณ์ วิเสสนปุพฺพปโท ฯ ปฏิวิชฺฌน์ ปฏิเวโธ สพฺพญญุตญาณ์ ฯ วิธ ญาณ ฯ ปฏิสทฺโท
ในเอกสารนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับลักษณะและการวิเคราะห์ทางอภิธรรม โดยเน้นถึงความสำคัญของมูลฎีกาในพุทธศาสนา การใช้ญาณในการเข้าถึงความรู้ และแนวทางในการศึกษาทางอภิธรรม อธิบายถึงหลักการของปฏิเวธ รวมถึงวิธี
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
87
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 87 ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 87 วรปญฺโญ จ นายโกติ หิ อภิธานปุปทีปิกา ฯ สยสททุปปโท ภู สตฺตาย กวี จ กวิโลโป จ ฯ สพฺพธมฺเม ชานาติ ญ
เนื้อหาในหน้าที่ 87 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา อธิบายวัตถุธรรมและแก่นสาระทางธรรม รวมถึงการวิเคราะห์ที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับธาตุและธรรมชาติของธรรมะที่ส่งผลต่อการเข้าถึงอรหัตตา สอนให้เข้าใจถึงญาณต่างๆ ใ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
112
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 112 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 112 มคคญาณ์ ฯ สพฺพธมฺเม สพฺพกาเรน พุชติ โพธิ ย ญาณ์ สพพ...พุชฌ อิติ ตสฺมา ติ ญาณ โพธิ สญฺญญฺญุต
บทความนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ที่นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับแนวคิดและหลักธรรมในพุทธศาสนา ตั้งแต่การพิจารณาความหมายของโพธิและการใช้ปัญญาในการเข้าใจธรรมชาติของทุกข์และการบรรลุธรรม ผลสมฺปทา แล
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา
377
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 377 ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 377 อธิปปาโย ฯ จสทฺโท น เกวลี ญาณวิปฺปยุตฺตานิ อธิปติวเสน คุณตานีติ ญาเปติ ฯ จตุห์ คุณตานิ จตุคุณ
เนื้อหานี้ประกอบด้วยองค์ความรู้ที่สำคัญเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ในหน้าที่ 377 ของปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา โดยเน้นการวิเคราะห์ด้านญาณและการทำงานต่างๆ ของจิตใจทั้งในมุมมองทางธรรม และส่วนที่เกี่ยว
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
56
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 56 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 56 อิติ วจน์ วทนฺติ ฯ ตตฺถ ตาม วจเน เตส์ เกจิวาทีน อญฺญาณเมว อชานนเมว การณ์ เหตุติ โยชนา ฯ เกจิ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นำเสนอการวิเคราะห์ลึกซึ้งในบริบทของการใช้ภาษาและวิธีการคิดอันซับซ้อนเพื่อศึกษาเรื่องความจริงและการหลีกเลี่ยงการทำผิดพลาดในความเข้าใจต่าง ๆ บทคัดย่อนี้จะพิจารณาถึงการเชื่อม
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้า 76
76
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้า 76
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 76 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 76 กาลกิริยา ฯ ภาเวนฺตสสาติ นาติ...ณสุชาติ ปทสฺส วิเสสน์ ฯ ภาเวติ วฑฺฒตีติ ภาเวนโต โย ปุคคโล ฯ
เนื้อหาที่กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา เน้นการอธิบาย เกี่ยวกับการวิเคราะห์อนุกรมของสิ่งต่างๆ โดยเฉพาะในกลุ่มฌาน และญาณต่างๆ รวมถึงการใช้คำและแนวคิดในการเทสิต นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบกับปัญ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
187
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 187 ตติยปริจเฉทตฺถ โยชนา หน้า 187 อาทิ เยส์ อสกุกจุจสงฺขารสมุมสนวตฺตกรุณาทีน ตานิ อสกุกจจ ทาน....สวนาทีนี้ ฯ ปริตฺตธมฺเมติ อ
บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์และอธิบายอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาพร้อมกับการโยชนาในด้านต่างๆ การวิเคราะห์ประจักษ์ฐานของอภิธมฺมและการเข้าใจในปรากฏการณ์เชิงจิตวิทยา รวมถึงกาลเวลาที่มีผลต่อการรับรู้และการเติบโตทางสมา
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
399
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 398 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 398 ญาณ....วจนสุสาติ ปริหาสวเสนาติ ฉฏฐีกมุม ฯ ปริ...เสนาติ วุตฺตนฺติ ตติยาวิเสสน์ ฯ โส เอวาติ
เนื้อหาภายในหน้าที่ 398 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา สรุปถึงการวิเคราะห์ทางจิตใจและการพัฒนาความเข้าใจในธรรมที่สำคัญ เช่น การปฏิบัติและการอธิบายเกี่ยวกับจิต การทำความเข้าใจ ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติธรรมโดย
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา - ปัญจิกา
630
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา - ปัญจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 628 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 628 ติณณญชาติ ตย์ เหตุนนฺติ วิเสสน์ ฯ นิ...เนติ ทวินนนฺติ อาธาโร ฯ ปฏิ...เนติ ติณณนฺติ อาธาโร
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา เป็นการวิเคราะห์เนื้อหาในด้านต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาและการทำความเข้าใจเกี่ยวกับอภิธรรม ซึ่งมีหลายประเด็นที่ถูกหยิบยกขึ้นมาเพื่ออภิปราย นอกจากนี้ยังมีการนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกั
ความรู้แจ้งในพระธรรม
71
ความรู้แจ้งในพระธรรม
໕໘ บัณฑิตรู้แจ้งดังนี้แล้ว ท่านย่อมไม่ถึงความยินดี ในกามทั้งหลายแม้ที่เป็นทิพย์ พระสาวกของพระ สัมมาสัมพุทธเจ้า ย่อมเป็นผู้ยินดีในความสิ้นไป แห่งตัณหา เรื่องปุโรหิตชื่ออัคคิทัต พหุ เว สรณ์ ยนฺติ ปพฺพตา
ในบทนี้กล่าวถึงความรู้แจ้งของบัณฑิตที่ไม่ยินดีในกาม การเข้าใจในความสิ้นไปแห่งตัณหา และการแสวงหาที่พึ่งที่แท้จริงในสังฆะ พระพุทธและธรรมะ โดยเน้นว่าแม้ในยามทุกข์มนุษย์ยังแสวงหาที่พึ่งในภูเขา ป่า และอารา
บุตรเศรษฐีชื่อเขมกะ
130
บุตรเศรษฐีชื่อเขมกะ
เรื่องบุตรเศรษฐีชื่อเขมกะ จตุตาริ ฐานาน นโร ปมตฺโต อาปสฺชตี ปรทารูปเสวี อปุญฺญลาภ์ นนิกามเสยย นินท์ ตติย์ นิรย์ จตุตถ์ อปุญญลาโภ จ คดี จ ปาปิกา กีตสฺส กีตาย รตี จ โลกิกา ราชา จ ทณฑ์ ครูก ปเนติ ตสฺมา น
เรื่องนี้กล่าวถึงบุตรเศรษฐีชื่อเขมกะและอันตรายจากการเสพภรรยาของคนอื่น โดยอธิบายถึงผลกรรมที่ตามมาซึ่งมีถึง 4 ประการ เช่น ได้สิ่งที่มิใช่บุญ, การนอนไม่ได้ตามความปรารถนา, นินทา, และการตกนรก. การกระทำเช่น
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
142
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมาตวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 141 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 142 มโนทวาริกจิตฺตานํ อตีตานาคตมป์ อารมณ์ โหติ เตส อติมหนฺตาทิวเสน วิสัยาวๆถาน กาตุ
ในหน้าที่นี่มีการอภิปรายเกี่ยวกับอภิธรรมอย่างละเอียด โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องมโนทวาริกจิตฺตาและการอธิบายเรื่องอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับเวลา ทั้งในอดีตและอนาคต รวมถึงการชี้ให้เห็นถึงวิธีการตีความในบริบทของ
อภิธัมมตฺถสงฺคหปาลียา
52
อภิธัมมตฺถสงฺคหปาลียา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมภาวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 51 อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาล หน้าที่ 52 อากาสานญจายตนาทโย จตฺตาโร อารุปปา นามาติ ฯ สพฺพถาปิ สมถนิทเทเส จตุตาพีส์ กมฺมฏฺฐา
อภิธัมมตฺถสงฺคหปาลียา รวบรวมข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับอภิธรรมและการปฏิบัติธรรม การศึกษาในหัวข้อต่างๆ เช่น อรูปญาณ คฺตโต กสิณา และการเจริญสมาธิเพื่อเข้าถึงชั้นต่างๆ ของสมาธิและการเป็นอยู่ที่ดีของจิตใจ ทั้งยั
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
345
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 345 ญาณทสฺสนวิสุทฺธินิทเทโส ปาปุณาติ ปสฺสติ ปฏิวิชฺฌตีติ ฯ วุตตมป์ เจต์ โย ภิกฺขเว ทุกข์ ปสฺสติ ทุกฺขสมุทยมปิ โส ปสฺสติ ทุกขนิโรธมฺปิ ป
ในเนื้อหานี้มีการกล่าวถึงแนวคิดและการรับรู้ของธรรมะ ซึ่งนำเสนอผ่านญาณที่เกี่ยวข้องกับทุกข์ สาเหตุของทุกข์ และเส้นทางสู่การหลุดพ้นจากทุกข์ โดยใช้ตัวอย่างเปรียบเทียบและการอุปมาที่ชัดเจน เช่น ทางมรรค แนว
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
315
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 314 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 314 โคตติ ชาติ โลกุตตรโคตติ ฯ จสทโท มหคคตโคตฺตสฺส จ...ส จาติ โยเชตพฺโพ ฯ ภายเต ภาวน์ ฯ วฑฒนโตต
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา เป็นเอกสารที่มีการศึกษาและวิเคราะห์เนื้อหาที่สำคัญในอภิธรรมอย่างละเอียด โดยมีการอธิบายตามหลักศาสนา พุทธศาสนา โดยเฉพาะในด้านการดำเนินชีวิตและการพัฒนาจิตใจ โดยมุ่งเน้นการทำค
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
139
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 139 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 139 นิพพานาน วโส จตุ...วโส ฯ นว วิธา ปการา อสฺส ธมฺมสฺสาติ นววิโธ ตคุคุโณ ฯ โสตาทโย มคฺคา จตฺตาโ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา เป็นตำราในเรื่องอภิธรรมที่อภิปรายเกี่ยวกับวิธีการเข้าถึงนิพพาน โดยแบ่งแยกเป็นระยะต่างๆ ซึ่งเนื้อหาในหน้านี้ได้กล่าวถึงการปฏิบัติที่ทำให้เกิดผลทางธรรมที่สำคัญหลายประการ ไม่